Οι αιτίες που μας έφεραν ως εδώ και κυρίως «τι πρέπει να κάνουμε;» είναι το αντικείμενο της ακτιβιστικής έρευνας για την κρίση της Κρυσταλίας Πατούλη -από τον Αύγουστο του 2010 μέχρι σήμερα- ερωτήματα στα οποία δίνουν τη δική τους απάντηση γνωστές προσωπικότητες της τέχνης, των επιστημών και των γραμμάτων. Σήμερα δημοσιεύουμε τις απαντήσεις του διευθυντή του Διεπιστημονικού Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Ερευνών, Ηλία Ευθυμιόπουλου.

Ads

Όταν ο Λένιν το 1902 προσπαθούσε να απαντήσει στο σχετικό ερώτημα είχε λυμένο τουλάχιστον το θεωρητικό υπόβαθρο, που ήταν αυτό που μπορούσε να του δώσει η επιστήμη και η κοινωνιολογία της εποχής. Γι αυτό και θεωρούσε ότι οι «οικονομιστές» και οι τρομοκράτες ήταν ερασιτέχνες της πολιτικής.

Στην Ελλάδα σήμερα, αλλά και γενικότερα στη Ευρώπη, υπάρχει, εκτός από τη συγκυρία της χρηματοπιστωτικής κρίσης, και ένα έλλειμμα θεωρίας το οποίο γενικώς το αποσιωπούμε. Μέχρι όμως αυτό να αναπληρωθεί, ας συμφωνήσουμε τουλάχιστον σε κάποιες μίνιμουμ διαπιστώσεις.

Ότι π.χ. οι ρίζες του σήμερα βρίσκονται στις επιλογές του χτες και στην ανέμελη 30ετία 1980-2010, και κυρίως στην διαπαιδαγώγηση του λαού, των παραγωγικών τάξεων, των κρατικών υπαλλήλων, των αυτοδιοικητικών οργανισμών, των συνεταιρισμών, των συνδικάτων και φυσικά του κομματικών μηχανισμών, επί τη βάσει της θεωρίας ότι μπορεί η Ελλάδα να ζει μόνο με επιδοτήσεις, δάνεια και ολίγα (μαύρα ενίοτε) έσοδα από τον τουρισμό. Ότι μπορεί ένα κράτος διεφθαρμένο, ανίκανο και υπερτροφικό να συνεχίζει να αποτελεί το καταφύγιο των απελπισμένων από την αγορά εργασίας, ή της αργόσχολης τάξης (για να θυμηθούμε τον Βεμπλέν) και ότι η ανίερη (πελατειακή) συμμαχία πολιτών και πολιτικών θα συνεχίζεται επ άπειρον. Ότι μπορεί οι συντεχνίες να συνεχίζουν να υπεραμύνονται των κεκτημένων σε μια εποχή έντονων ταξικών αναδιαρθρώσεων και αυτό να το ονομάζουν αριστερή στρατηγική. Ότι μπορούμε, εκτός από τα δανεικά, να ζούμε μόνο με εισαγωγές αγαθών, έχοντας αναθέσει την βιομηχανική παραγωγή στους Κινέζους μικροκαπιταλιστές και τη γεωργία στους οικονομικούς μετανάστες. Ότι τέλος, μπορούμε να καταναλώνουμε το φυσικό κεφάλαιο (έδαφος, δάση, ποτάμια, τοπίο, βιοποικιλότητα κτλ.) προκειμένου να εξυπηρετηθούν, μερικές δεκάδες χιλιάδες ευκαιριακά εργαζόμενων στον κλάδο των κατασκευών, λίγοι εργολάβοι και ακόμα λιγότεροι μεγαλοεκδότες, βασικοί μέτοχοι κτλ. χωρίς μέριμνα για τις μη αντιστρεπτές συνέπειες, χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς για την υποθήκη έναντι των μελλοντικών γενεών, χωρίς μηχανισμούς αποτίμησης των ισοζυγίων.

Ads

Το πολύκροτο Μνημόνιο ήταν απλώς η επισφράγιση μιας προδιαγεγραμμένης πορείας προς την επίσημη υποτίμηση ενός υπερτιμημένου αναπτυξιακού φαντασιώματος. Ήταν ένα πήδημα στο κενό τη στιγμή που οι φλόγες είχαν εισβάλει στο διαμέρισμα. Ήταν τέλος η επισημοποίηση της αποτυχίας του κράτους, αλλά και του κρατισμού που παρά ταύτα αποτέλεσε και αποτελεί ακόμα το ιδεολογικό καταφύγιο μιας αμήχανης αριστερής (και όχι μόνο) σκέψης. Η οποία δεν διστάζει να καταγγέλλει για νεοφιλελευθερισμό ένα οικονομικό σύστημα αγκιστρωμένο στην ιδέα της διαρκούς αύξησης των κρατικών δαπανών οι οποίες ήταν εφικτές λόγω του φθηνού δανεισμού που μας εξασφάλιζε – με διορία όπως αποδείχθηκε – η ζώνη του ευρώ. –

—–

Ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος σπούδασε φυσικές επιστήμες. Το 1981 εκδίδει μαζί με άλλους το περιοδικό Νέα Οικολογία. Το 1990 γίνεται ο πρώτος διευθυντής της Greenpeace στην Ελλάδα, θέση που διατήρησε μέχρι το 1999. Διετέλεσε υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (2000-2001). Από το 1998 διευθύνει το Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών (ΔΙΠΕ) και το «Θερινό Οικολογικό Πανεπιστήμιο». Σήμερα είναι διευθυντής του Ενεργειακού Γραφείου Αιγαίου και συντονιστής του Δικτύου Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ. Αρθρογραφεί στα Νέα και έχει συγγράψει βιβλία και κείμενα δοκιμιακού χαρακτήρα. Ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος είναι ο συγγραφέας του βιβλίου Παράθυρο στην κρίση, Οι παράξενοι ελκυστές και η πράσινη οικονομία που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ.

Απαντήστε στο tvxs: *Εσείς από ποιον θα θέλατε να ακούσετε τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα; Στείλτε μας τις προτάσεις σας στο [email protected] με θέμα «Για το Τι πρέπει να κάνουμε;».