Ο Αιγύπτιος blogger Kareem Amer καταδικάστηκε το 2006 σε 4 χρόνια φυλάκιση για τα άρθρα που είχε γράψει στο blog του. Συμμετείχε στις πρόσφατες αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις, όπου και ξανασυνελήφθη προσωρινά, και είναι ένας από τους blogger που συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην λαϊκή εξέγερση του περασμένου μήνα που οδήγησε στην πτώση του προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ. Η συνέντευξη που ακολουθεί έγινε στο πλαίσιο της έρευνας για το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα και είναι η πρώτη από μία σειρά συνεντεύξεων με bloggers από την Αίγυπτο που παρουσιάζονται στο tvxs.

Ads

Γιατί φυλακίστηκες το 2006;

Φυλακίστηκα διότι είχα ένα blog και είχα αναρτήσει κάποια άρθρα, τα οποία θεωρούσε η κυβέρνηση ότι προσβάλουν το Ισλάμ και τον Πρόεδρο της Αιγύπτου. Τότε σπούδαζα στο πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ. Αφού έγινε η καταγγελία από το πανεπιστήμιο για τα άρθρα μου, με έδιωξαν από εκεί. Έγινε η σύλληψή μου με εντολή του ανακριτή και μεταβιβάστηκε η υπόθεση στο δικαστήριο και φυλακίστηκα 4 χρόνια, μόνο και μόνο για τα άρθρα που είχα αναρτήσει.

Είχα πρόβλημα να αρνηθώ (ότι ο ίδιος είχα κάνει τις αναρτήσεις στο blog) διότι είναι το βασικό δικαίωμα σύμφωνα με το σύνταγμα της χώρας, παρά τους νόμους που επιβάλουν λογοκρισία, και τη συνθήκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αν το είχα αρνηθεί θα σήμαινε δύο πράγματα: πρώτον ότι θα ήταν λάθος, που δεν είναι, και δεύτερον ήθελα να δείξω πόση λογοκρισία υπάρχει εδώ.

Ήθελα η δική μου υπόθεση να είναι η τελευταία στον τομέα της λογοκρισίας και παράλληλα να περάσω μέσα από την υπόθεσή μου το πώς μπορεί να φυλακιστεί ένας άνθρωπος για αυτά που γράφει και πόσοι blogger απειλούνται με φυλάκιση για τον τρόπο που εκφράζονται. Πιστεύω ότι το μήνυμα έφτασε και η δική μου υπόθεση ήταν από τις τελευταίες. Κι έτσι πιστεύω ότι ήταν θετική εξέλιξη όπως βλέπετε τώρα.

Πώς ήταν οι συνθήκες κράτησης;

Έχω φάει τέσσερις φορές ξύλο κατά τη διάρκεια της φυλάκισής μου. Δύο φορές στα χέρια αστυνομικών κατά τη μεταφορά μου στο δικαστήριο προς τις φυλακές. Μια φορά μέσα στη φυλακή και μία φορά στην ασφάλεια. Αλλά αυτό εδώ δεν λέγεται βασανιστήριο, αλλά είναι διαδικασία… για να είμαι φρόνιμος.

Στην αρχή, έρχονταν ακόμα και οι φίλοι μου για να με δουν αλλά μετά τον Ιούνιο του 2008 άλλαξαν τα πράγματα και ήταν μόνο για δικηγόρους οι επισκέψεις με ειδική άδεια. Από τον Οκτώβριο του 2009 απαγορεύτηκαν όλες οι επισκέψεις, μέχρι που αποφυλακίστηκα. Στην αρχή της απαγόρευσης, τον Ιούνιο του 2008 περιορίστηκε η επίσκεψη μόνο για τους δικηγόρους και έδιωχναν όλους τους άλλους επισκέπτες. Θυμάμαι, το τελευταίο επισκεπτήριό μου ήταν τον Οκτώβριο του 2009 και το προηγούμενο ήταν τον Μάρτιο του 2009. Μετά δεν είδα κανέναν μέχρι που αποφυλακίστηκα, πριν από λίγες ημέρες.

Επιτρεπόταν να στέλνουμε γράμματα αφού τα έλεγχαν, αν έχει κάτι που δεν θέλουν να βγει προς τα έξω, τα κατέστρεφαν.

Ήμουν μόνος όλα τα 4 χρόνια της φυλάκισής μου, αλλά με άφηναν να βγω λίγο προς τα άλλα κελιά με τους εγκληματίες και βαρυποινίτες, αλλά δεν επιτρεπόταν να πάω σε κελιά με πολιτικούς κρατούμενους με τη δικαιολογία της προστασίας, ότι έχουν ακραίες πολιτικές ιδέες.

Είχατε ενημέρωση στη φυλακή για την επανάσταση;

Ναι είχαμε κάποια ενημέρωση για την επανάσταση. Αλλά στην φυλακή επιτρέπονταν μόνο οι κυβερνητικές εφημερίδες και κάποιες στιγμές ραδιόφωνο. Για ένα διάστημα έμειναν μαζί μας κάποια παιδιά από το κίνημα της 6ης Απριλίου. Έτσι, μας έρχονταν λαθραία κάποιες εφημερίδες της αντιπολίτευσης, και αφού έγινε το συμβάν με τον Χαλέντ Σαΐντ (ο 28χρονος ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από αστυνομικούς στην Αλεξάνδρεια) άρχισαν να γράφουν οι εφημερίδες και όλα τα κανάλια και έτσι είχα ενημέρωση.

Στην αρχή δεν έμαθα τι γινόταν έξω για ‘μενα, αλλά λίγο μετά κατάλαβα. Και θυμάμαι ότι η πρώτη φορά (που κατάλαβα) ήταν όταν κάποιος μου έδωσε ένα απόκομμα εφημερίδας που έγραφε για πορείες στην Αμερική και το Μπαχρέιν. Και είναι πολύ σημαντικό να μάθει κάποια πράγματα ο φυλακισμένος για να ανεβαίνει η ψυχολογία του. Δέχτηκα πολλές επιστολές αλλά δεν ένιωσα το ίδιο όταν έμαθα για τα νέα έξω από τη φυλακή.

Η κυβέρνηση, όταν κατασκεύαζε όλη αυτήν την υπόθεση και με έβαλε φυλακή ήθελε να περάσει ένα μήνυμα προς όλους τους blogger και να τους πει ότι αυτή την τύχη θα έχετε αν συνεχίσετε. Άλλα τους έφερε πολύ αρνητικά αποτελέσματα όπως βλέπουμε σήμερα στο διαδίκτυο γράφουν πολύ πιο τολμηρά από όσα έγραφα εγώ το 2005 και το 2006.

Πότε αποφυλακίστηκες;

Αποφυλακίστηκα πέρσι στις 16 Νοεμβρίου, ενώ η ποινή μου τελείωνε στις 6 Νοεμβρίου. Κρατήθηκα επιπλέον για 10 ημέρες στην ανώτερη κρατική ασφάλεια και στις 16 αφέθηκα ελεύθερος.

Αλλά σε συνέλαβαν πάλι…

Ναι, με συνέλαβαν ξανά στις 6 Φεβρουαρίου όταν ήμουν με έναν φίλο μου στην πλατεία Ταχρίρ και κατά τις 23.00 αφού επιστρέφαμε στα σπίτια μας, μας σταμάτησε μια από τις ειδικές επιτροπές κατοίκων που υπήρχαν τότε. Ο φίλος μου είχε κάμερα πάνω του και είχε τραβήξει τα γεγονότα. Αυτοί θέλησαν να μας την πάρουν και αφού αρνηθήκαμε, άρχισαν να μας χτυπούν.Στην συνέχεια μας παρέδωσαν στην στρατονομία και μας μετέφεραν στις στρατιωτικές φυλακές όπου παραμείναμε για 4 μέρες. Τελικά αφεθήκαμε ελεύθεροι στις10 Φεβρουαρίου, μια ημέρα πριν την πτώση του προέδρου.

Ήσουν στο Κάιρο από την αρχή της εξέγερσης;

Από τις 25 του Γενάρη ήμουν στην Αλεξάνδρεια και ήρθα στο Κάιρο την ημέρα που έγινε η επίθεση των αλητών, έτσι τους ονομάζουμε εδώ με τα άλογα και τις καμήλες. Δεν μπορούσα να βγω, αλλά μετά και από την Παρασκευή που ονομάστηκε “η Παρασκευή της πτώσης” και τα βράδια του Σαββάτου και της Κυριακής ήμουν στην πλατεία μέχρι που συνελήφθησα την Κυριακή το βράδυ.

Πιστεύατε ότι ήταν εφικτή, μετά από 30 χρόνια εξουσίας, η πτώση του Μουμπάρακ;

Χαρήκαμε πάρα πολύ και το θέλαμε πάρα πολλά χρόνια, αλλά ακόμα και όταν αρχίσαμε την επανάσταση θεωρήσαμε ότι είναι πολύ μακρύς στόχος η πτώση του Μουμπάρακ και πιστεύαμε ότι το μόνο που θα γινόταν είναι να πετύχουμε κάποιες αλλαγές στο σύστημα. Αλλά αυτό που καταφέραμε ήταν πολύ μεγάλο κατόρθωμα, για αυτό και ξαναβγήκαμε στους δρόμους και στην πλατεία Ταχρίρ. Προσωπικά, εγώ γεννήθηκα το 1984 και από τότε άλλον πρόεδρο δεν έχω δει . Καταλαβαίνετε πως αισθάνομαι τώρα. Ήταν πολύ ωραία μέρα.

Και για να συμπληρώσω: χαιρόμουν, αφού έβλεπα πόσο μεγάλο ρόλο έπαιξε η κυβέρνηση του Μουμπαρακ στην φυλάκισή μου και που έχασα τόσα χρόνια σε τέτοια ηλικία. Μετά, βλέποντας την πτώση του συστήματος και όλη τη διεφθαρμένη πολιτική όπως τον Χαμπίμπ αλ Αντλί να μπαίνει φυλακή, είτε να τους ανακρίνουν, είτε να τους αποσύρουν. Αυτό ήταν σαν να παίρνω την εκδίκησή μου, κάτι που μου έφερε μεγάλη ανακούφιση.

Τα ηλεκτρονικά μέσα έπαιξαν ρόλο στην επανάσταση;

Πιστεύω ότι όλα τα ηλεκτρονικά μέσα έπαιξαν σημαντικό ρόλο, σίγουρα περισσότερο από το 2006. Το facebook και το twitter έπαιξαν μεγάλο ρόλο στο να συγκεντρώσουν το κόσμο και να κανονιστούν τα ραντεβού και οι πορείες και επίσης να προβάλουν όλα τα βίντεο που τραβήχτηκαν εκεί. Αλλά και για αποκαλύψουν εγκλήματα που έκαναν άνθρωποι της κυβέρνησης κατά των διαδηλωτών. Πιστεύω απλά, χωρίς αυτά δεν θα είχε πετύχει ο, τι πέτυχε η επανάσταση

Παρακολουθείς κρατικά μέσα ενημέρωσης;

Δεν βλέπω κρατικά κανάλια ούτε κρατικές εφημερίδες διότι δεν έχω χρόνο να χάσω. Πιστεύω όταν το κάνεις αυτό, χάνεις το χρόνο σου. Και για να σας εξηγήσω να καταλάβετε: ακόμα και μετά την κατάρρευση του συστήματος, δεν προβάλλουν όλη την αλήθεια. Δεν μπορούν, διότι όλοι όσοι είναι τώρα στην διοίκηση πρέπει να αλλάξουν. Μια μέρα μετά όλοι έγιναν επαναστάτες, ενώ μια μέρα πριν όλοι προσπάθησαν να διαστρεβλώσουν την εικόνα των επαναστατών! Δεν μπορείς να κάνεις τέτοια στροφή μέσα σε μια μέρα.

Είναι πολύ ασήμαντοι αυτοί που δουλεύουν στα ΜΜΕ για να τους συγκρίνω με τα Μέσα της ανταρσίας. Μπορεί να είχαν κάνει υπερβολές, αλλά δεν είναι το ίδιο με το να κουκουλώνεις και να κρύβεις αλήθειες. Όχι, δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης.

Πώς βλέπεις το μέλλον της Αιγύπτου;

Εύχομαι να γίνει μια πολιτισμένη και δημοκρατική χώρα με πολιτισμένο σύνταγμα. Ο Αιγυπτιακός λαός απέδειξε ότι είναι πολιτισμένος λαός. Με την πτώση του καθεστωτικού προέδρου και το τέλος των συγκεντρώσεων στην Ταχρίρ, ο κόσμος άρχισε να καθαρίζει τους δρόμους. Έχω την ελπίδα ότι αυτός ο κόσμος θα φέρει την αλλαγή και θα δημιουργήσει νέο πολιτικό σύστημα που να έχει όλα τα θετικά για μια καλύτερη κοινωνία.

Την ίδια στιγμή βλέπω κάποια σημάδια της διαφθοράς, όπως οι πολιτικοί, να υπάρχουν ακόμα και να μας θυμίζουν την εποχή που όλοι θέλουμε να την διαγράψουμε από τη μνήμη μας, έτσι ώστε να μας δοθεί η ευκαιρία να αποκαλύψουμε τη διαφθορά και όλους τους διεφθαρμένους του συστήματος.

Πιστεύω ότι η πολιτική που ονειρεύομαι θα πραγματοποιηθεί όταν καταφέρουμε να ξεχωρίσουμε τη θρησκεία από το κράτος και την καθημερινότητα των πολιτών. Δηλαδή, να παραμένει η θρησκεία ως πνευματική ουσία και πίστη και να μην ανακατεύεται στην πολιτική και στις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Και να ακυρωθεί το άρθρο 2 του συντάγματος, εκεί που λέει ότι το ισλάμ είναι η πηγή για το σύνταγμα και να προέλθει το σύνταγμα από τις παγκόσμιες συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους πολιτιστικούς νόμους, όχι το ισλαμικό σύνταγμα. Βέβαια, δεν θέλουμε ένα ισλαμικό σύστημα πιο δικτατορικό από το προηγούμενο! Έτσι δεν κάναμε τίποτα, αν έρθει τέτοιο σύστημα. Αυτό δεν μας ικανοποιεί. Τότε θα πρέπει να ξανακάνουμε επανάσταση και να ξαναβγούμε στους δρόμους.

Σκέφτεσαι να ασχοληθείς επαγγελματικά με την αρθρογραφία;

Όταν άρχισα την αρθρογραφία, έκανα ένα πράγμα που μου αρέσει. Εγώ δεν γράφω στο blog η στο facebook σαν επαγγελματίας, αλλά ως χόμπι. Αγαπώ αυτό που κάνω. Όσο για τις σπουδές μου; ναι, θα τις συνεχίσω τις σπουδές μου.

Η οικογένειά μου είναι «Σελεφί» φανατικοί μουσουλμάνοι και στην αρχή υπήρχε πρόβλημα διότι με τις σκέψεις που έχω για τον φιλελευθερισμό και την παγκοσμιοποίηση πολλές φορές έφτανε να με χαρακτηρίσουν ειδωλολάτρη και αντι-ισλαμιστή. Έτσι, δεν είχα υποστήριξη κατά τη διάρκεια της φυλάκισής μου και με έβλεπαν σε πλήρη διαφωνία μαζί τους.

Η γνώμη σου για τον στρατό;

Μέχρι τώρα δεν έχω εμπιστοσύνη στον στρατιωτικό μηχανισμό. Αφού έβλεπα όταν ήμουν για τέσσερις μέρες στην στρατιωτική φυλακή με τον φίλο μου πώς βασανίζανε τους κρατούμενους και τους χτυπούσαν με τα γκλοπ και τα ηλεκτρικά γκλομπ. Εγώ λέω ότι αυτοί πρέπει να ξαναγυρίσουν στις βάσεις τους διότι είναι απειλή για την επανάσταση και να επιστρέψουμε στην καθημερινότητα, στους κανονικούς ρυθμούς, να γίνουν εκλογές, και όσον αφορά την αστυνομία πρέπει να ξαναγυρίσει στους δρόμους, αλλά για να υπηρετεί τον πολίτη, όχι να τον απαξιώνει και να τον προσβάλλει.

Διαβάστε επίσης: Όταν οι «εχθροί του διαδικτύου» πληθαίνουν