Μείωση των δαπανών ακόμη και για βασικά είδη διατροφής, επιστροφή στη δημόσια υγεία, στροφή στα φθηνά προϊόντα, αλλά ακόμη και στον… πολιτικό γάμο, διαπιστώνουν μελέτες της καταναλωτικής συμπεριφοράς των Ελλήνων, υποδεικνύοντας μεγάλες αποκλίσεις σε σύγκριση με το 2010.

Ads

Δημοσίευμα της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας συγκεντρώνει τα συμπεράσματα ερευνών της τελευταίας διετίας για το υπό διαμόρφωση κοινωνικό μοντέλο. Από αυτές προκύπτει ότι επτά στους δέκα Έλληνες έχουν προχωρήσει σε μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητά τους λόγω της οικονομικής κρίσης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι μόλις το 17,3% των πολιτών δεν έχει αλλάξει τις αγοραστικές του συνήθειες, σε σύγκριση με το 82,7% που αγοράζουν πλέον φθηνότερα και λιγότερα προϊόντα, είτε αναβάλλουν σημαντικές αγορές. Το ενδιαφέρον για τη φίρμα των προϊόντων έχει μειωθεί, αν και παράλληλα αυξάνεται το ενδιαφέρον για την “ηθική πλευρά” των εταιρειών κατασκευής τους. Στην αγορά τροφίμων, 4 στους 10 πολίτες έχουν περιορίσει τις δαπάνες τους ακόμη και σε βασικά είδη διατροφής και, ενώ οι επισκέψεις στα σούπερ μάρκετ αυξάνονται, οι αγορές μειώνονται. Ας σημειωθεί πάντως, ότι το αντίστροφο φαινόμενο παρατηρείται στις αγορές μέσω Ίντερνετ, που σημειώνουν άνοδο της τάξης του 40% σε σύγκριση με πέρυσι.

Συγκεκριμένα, τo 77% των Ελλήνων δεν αγοράζει φρέσκα ψάρια, το 10% σταμάτησε να αγοράζει ψωμί καθημερινά, το 2-3% δεν αγοράζει φρέσκο γάλα, ενώ οι επιχειρήσεις βιολογικών προϊόντων έχασαν το 15-20% της πελατείας τους. Οι αγορές ρούχων και παπουτσιών σημειώνουν πτώση ακόμη και μεγαλύτερη του 50% σε ορισμένες περιοχές, ενώ τα Ινστιτούτα Ομορφιάς έχουν χάσει το 35% της πελατείας τους. Οι συνδέσεις κινητών τηλεφώνων σημειώνουν μείωση κατά 18-20%, ενώ η αγορά οικιακών συσκευών πτώση κατά 20%. Στα εστιατόρια και τις ταβέρνες η πτώση του τζίρου αγγίζει το 50%, ενώ στην αγορά βιβλίων αγγίζει το 20%.

Τα κινητά και οι υπολογιστές ανανεώνονται με πιο αργούς ρυθμούς, ενώ η αντικατάσταση των αυτοκινήτων σημειώνει πτώση της τάξης του 50%. Το ίδιο συμβαίνει και με τις μοτοσικλέτες (μείωση 21,4%). Αντίθετα οι πωλήσεις ποδηλάτων εμφανίζουν ραγδαία αύξηση πανελλαδικά, φτάνοντας το 50% στη Θεσσαλονίκη. Λόγω της υψηλής τιμής της βενζίνης και των διοδίων, τα ΚΤΕΛ ξανάγιναν κομμάτι της καθημερινότητας των Ελλήνων και τα αεροπορικά ταξίδια σε προορισμούς του εσωτερικού μειώθηκαν κατά 27,4%, σύμφωνα με στοιχεία του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος.

Ο πολιτικός γάμος πλέον γίνεται κι από ανάγκη -και όχι μόνο από πεποίθηση- ενώ τα διαζύγια περιορίζονται. Όπως δήλωσε στην εφημερίδα ο καθηγητής κοινωνιολογίας, Ευστράτιος Παπάνης: «Η οικονομική κρίση παραδόξως επηρέασε τη φρενήρη αύξηση των επίσημων διαζυγίων στη χώρα μας: τα ζευγάρια δεν διαθέτουν αρκετά χρήματα για να επωμιστούν τα έξοδα των δικηγόρων. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι παρατεταμένες περίοδοι σε οιονεί διάσταση: σύντροφοι που ζουν μαζί και χωριστά, που αποτελούν και δεν αποτελούν οικογένεια. Επειδή, όμως, αυτό επιτείνει την κατάσταση ρευστότητας και η δραστική-τελική λύση του χωρισμού δεν επέρχεται, ενώ καμία προσπάθεια άρσης του αδιεξόδου δεν καταβάλλεται, οι συνέπειες του συγκρουσιακού κλίματος βαραίνουν περισσότερο τα παιδιά».

Τέλος, το κύμα εξόδου από τις μεγαλουπόλεις, με επιστροφή στον τόπο καταγωγής, μεγαλώνει -τόσο για τους ηλικιωμένους όσο και για τις νεότερες γενιές. Οι μεγαλύτερες «επιστροφές» εντοπίζονται σε Θεσσαλονίκη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Κρήτη, Ιόνια Νησιά και Ήπειρο.

Η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών γίνεται, ωστόσο, χωρίς τη στήριξη της πολιτείας. «Όσοι πολίτες καταφέρνουν να ξεπεράσουν το σοκ, επιχειρούν να επινοήσουν μεθόδους υπέρβασης της κρίσης. Η κρατική υπόσταση παρά τις πλημμελείς δομές της, κατά κάποιον τρόπο εγγυάτο την ισορροπία, ενώ τώρα κλυδωνίζεται και μαζί με αυτήν καταρρέει η αυτοεικόνα του ατόμου και ο ρόλος του μέσα στο πλαίσιο που καρκινοβατεί», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παπανής.