Περαιτέρω μείωση της ζήτησης της απασχόλησης στην Ελλάδα το 2011 προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές της προβλέψεις, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες. Ακόμη, κάνει λόγο για συρρίκνωση για 3η συνεχή χρονιά το 2011 της οικονομικής δραστηριότητας, με την ύφεση να αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,5% το 2011, ενώ η ανάκαμψη εκτιμάται ότι θα επανέλθει τα τελευταία τρίμηνα του 2012. Κι ενώ ο Ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν χαρακτηρίζει «θετική εξέλιξη» την αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ το α’ τρίμηνο του 2011, το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας «ξεφορτώνεται» τα ελληνικά ομόλογα, βλέποντάς τα ως μια «καθόλου ελκυστική επένδυση».

Ads

Στο κεφάλαιο που αφορά την Ελλάδα, με τίτλο «Ανάκαμψη εν των μέσω της δημοσιονομικής προσαρμογής», η Κομισιόν επισημαίνει πως η εφαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής το 2011 παραμένει βασική πρόκληση και ότι θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα για να διασφαλιστεί ο στόχος του ελλείμματος που έχει τεθεί. Η αναθεώρηση προς τα πάνω των εκτιμήσεων για το έλλειμμα του 2011, από 7,4%, που ήταν η εκτίμηση της Επιτροπής του περασμένου Νοεμβρίου, σε 9,5% οφείλεται, σύμφωνα με την Επιτροπή, στη μειωμένη απόδοση των φορολογικών εσόδων το πρώτο τρίμηνο του 2011, στην αναθεώρηση, επί τα χείρω, της αποτελεσματικότητας ορισμένων φορολογικών μέτρων στον κρατικό προϋπολογισμό και στην αναθεώρηση προς τα πάνω του ελλείμματος το 2010.

Ο προϋπολογισμός του 2011 προβλέπει την εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικής σταθεροποίησης ύψους 5,7% του ΑΕΠ. Όπως αναφέρει η Επιτροπή, περίπου το ήμισυ από αυτά τα μέτρα που είναι κατά βάση μόνιμα, αποσκοπούν στην αύξηση των εσόδων. Τα υπόλοιπα μέτρα αφορούν περικοπές δαπανών και περιλαμβάνουν την κατάργηση «μη παραγωγικών και άστοχων δαπανών», τη μείωση των μεσοπρόθεσμων συμβάσεων στο δημόσιο τομέα, την καλύτερη αξιοποίηση των επιδομάτων για τα νοικοκυριά, αλλά και τη βελτίωση της διαχείρισης της κρατικής περιουσίας και την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων εισφορών.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι εξαγωγές προϊόντων θα αυξηθούν κατά περίπου 6% την περίοδο 2011-2012, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών, με έμφαση στην εμπορική ναυτιλία και τον τουρισμό, αναμένεται ότι θα ανακάμψουν με ταχύτερους ρυθμούς.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η οικονομική δραστηριότητα συρρικνώνεται το 2011, με την ύφεση να αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,5% το 2011, ενώ η ανάκαμψη αναμένεται να επανέλθει τα τελευταία τρίμηνα του 2012 και η ανάπτυξη να κερδίσει έδαφος την επόμενη χρονιά.

Η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας αντανακλάται και στην αδύναμη ζήτηση απασχόλησης, η οποία αναμένεται να μειωθεί το 2011, αναφέρουν οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν. Η κατάσταση στην αγορά εργασίας σε συνδυασμό με τις μειώσεις μισθών θα επιβαρύνουν το διαθέσιμο εισόδημα μεσοπρόθεσμα, μειώνοντας την πραγματική ζήτηση. Επίσης, ως αποτέλεσμα της συνεχούς φορολογικής αβεβαιότητας, η ιδιωτική κατανάλωση προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω τα επόμενα δύο χρόνια.

Εξάλλου, η μειωμένη ρευστότητα και τα αυξανόμενα μη αποδοτικά δάνεια θέτουν εμπόδια στο τραπεζικό σύστημα.

Σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας και τη συνεχή ανάληψη των καταθέσεων, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της πίστωσης στον ιδιωτικό τομέα είναι ελαφρώς αρνητικός. Οι πιέσεις των αγορών και τα υψηλά spread διατηρούν ψηλά το κόστος δανεισμού και εμποδίζουν την πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότησή του, σημειώνει ακόμη η Επιτροπή.

Οι επενδύσεις μειώθηκαν τα τελευταία τρίμηνα, τόσο στις κατασκευές, όσο και στον εξοπλισμό. Ακόμη, οι δημόσιες επενδύσεις θα παραμείνουν ιδιαιτέρως συρρικνωμένες το 2011, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων προσπαθειών για δημοσιονομική προσαρμογή. Διάφορες πρωτοβουλίες που λαμβάνονται στον δημόσιο τομέα – π.χ. η επιτάχυνση του δείκτη απορρόφησης των κονδυλίων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ και ο νέος επενδυτικός νόμος – βελτιώνουν ελαφρώς το αγοραστικό κλίμα και θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη των επενδύσεων από το 2012.

Κατά τη διάρκεια του 2010, σύμφωνα με την Επιτροπή, υπήρξαν ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις, που ενεργοποιούσε η αύξηση του ΦΠΑ και η αύξηση του φόρου κατανάλωσης στο αλκοόλ, τα τσιγάρα και την ενέργεια, που, όμως, αναμένεται να αποδυναμωθούν σταδιακά.

*Σημειώνεται ότι οι προβλέψεις αυτές έχουν γίνει πριν από την τέταρτη αξιολόγηση του Οικονομικού Προγράμματος Προσαρμογής από την Τρόικα και ως εκ τούτου δεν λαμβάνουν υπόψη τις ενδεχόμενες αλλαγές που θα υιοθετηθούν.

Θετική έκπληξη η ανάπτυξη το α’ τρίμηνο κατά τον Όλι Ρεν

Την ίδια στιγμή, υπογραμμίζοντας ότι η ταχεία αποκλιμάκωση της ύφεσης και η διαφαινόμενη επιστροφή στην ανάπτυξη αποτελούν μία «θετική έκπληξη», ο Επίτροπος Οικονομίας Όλι Ρεν επισήμανε, σήμερα από τις Βρυξέλλες, την ανάγκη να ληφθούν περαιτέρω μέτρα μέσα στο 2011, επαναλαμβάνοντας ακόμη ότι θα πρέπει να παραμεριστούν οι πολιτικές διαφορές και οι έριδες στην Ελλάδα, προκειμένου να εφαρμοστεί το «αναγκαίο» πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής.

Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο, η δημοσιονομική προσπάθεια του περασμένου έτους είναι «άνευ προηγουμένου», καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε κατά 7% του ΑΕΠ. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε θαρραλέες μεταρρυθμίσεις και σε ένα θαρραλέο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί πλήρως. Ο Όλι Ρεν υπογράμμισε ακόμη, την ανάγκη να ληφθούν πρόσθετα μέτρα μέσα στο 2011, λόγω της ύφεσης το 2010, η οποία αποδείχθηκε υψηλότερη από το αναμενόμενο, αλλά και λόγω της προς τα πάνω αναθεώρησης του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Σχετικά με το αν θα χρειαστεί νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, ο Όλι Ρεν επανέλαβε ότι είναι πρόωρο να το σχολιάσει, παραπέμποντας στο συμβούλιο Eurogroup, που θα γίνει στις 16 Μαΐου στις Βρυξέλλες, όπου και θα ξεκινήσει η συζήτηση για το θέμα αυτό. Ο Επίτροπος οικονομίας, σημείωσε, επίσης, όταν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας για το Οικονομικό Πρόγραμμα Προσαρμογής της Ελλάδας, καθώς και η αξιολόγηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, η ΕΕ θα είναι σε θέση να λάβει τις αποφάσεις της.

Τέλος, επισήμανε μια «θετική έκπληξη» σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας το πρώτο τρίμηνο του 2011. Όπως είπε, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο του 2011, σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2010 διαμορφώθηκε στο 0,8%, έναντι ύφεσης -0,1% που προέβλεπε για το ίδιο διάστημα η Επιτροπή, στις τελευταίες εκτιμήσεις της.

Η Νορβηγία, όμως, ξεφορτώνεται ελληνικά ομόλογα

Σε ποσοστό μόλις 0,1% του ενεργητικού του περιόρισε την έκθεσή του σε ελληνικά ομόλογα το επενδυτικό ταμείο του νορβηγικού δημοσίου, δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο μετά το αντίστοιχο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, με τον υπεύθυνο για τη διαχείριση των 561 δισ. δολαρίων του ταμείου να δηλώνει στο Reuters πως «δεν βλέπουμε τα κρατικά ομόλογα ως ελκυστική επενδυτική ευκαιρία».

«Περιορίσαμε την έκθεσή μας στην Ελλάδα κατά το ήμισυ το 2009, την ξανακόψαμε στο μισό το 2010. Στο τρίμηνο (Ιανουαρίου-Μαρτίου) είχαμε περιορισμό 10% και η έκθεση που έχουμε τώρα στην Ελλάδα δεν αντιστοιχεί παρά στο 0,1% του ενεργητικού», εξήγησε.

Και η Σλοβακία προτείνει έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του κοινοβουλίου της Σλοβακίας βλέπει την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ως την καλύτερη λύση, χαρακτηρίζοντας τον ευρωπαϊκό μόνιμο μηχανισμό διάσωσης σχέδιο διάσωσης «απάτη» για τους φορολογούμενους.

«Ο καλύτερος και ταχύτερος τρόπος να αντιμετωπίσει η Ελλάδα τα προβλήματά της είναι να μπορούσαν να υποτιμήσουν τη δραχμή», δήλωσε ο Richard Sulik στο Dow Jones Newswires.

Το περιοδικό Economist πάντως επιμένει πως η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους είναι όχι μόνο αναπόφευκτη, αλλά και λογική λύση στο δράμα που βιώνει η Ελλάδα και χαρακτηρίζει την ευρωπαϊκή στρατηγική «τόσο χρεοκοπημένη» όσο η Ελλάδα. Όπως αναφέρει το περιοδικό, το δημοσιονομικό «χάλι» στην Ελλάδα είναι τόσο μεγάλο, ώστε ακόμα και η πιο αποφασισμένη κυβέρνηση θα δυσκολευόταν πολύ να το διορθώσει. Αντίθετα, σημειώνεται, η κυβέρνηση Παπανδρέου είναι διαιρεμένη ως προς την ορθότητα επιβολής περισσότερων επώδυνων μεταρρυθμίσεων.

Σύμφωνα με το βρετανικό περιοδικό, έχει φτάσει πλέον η ώρα για ένα «Σχέδιο Β», αλλά οι Ευρωπαίοι καβγαδίζουν σαν παιδιά σε παιδική χαρά. Ο μεγαλύτερος καβγάς γίνεται μεταξύ Γερμανίας και ΕΚΤ με αφορμή την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Κατ’ ιδίαν μάλιστα, πάντα σύμφωνα με το περιοδικό, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ απειλούν ότι σε περίπτωση αναδιάρθρωσης ίσως αρνηθούν να συνεχίσουν να αποδέχονται ελληνικά ομόλογα ως εγγυήσεις για χρηματοδότηση από την κεντρική τράπεζα, κάτι που θα προκαλούσε την κατάρρευση των ελληνικών τραπεζών και ίσως την έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη. Το περιοδικό σχολιάζει ότι είναι πολύ πιθανό, τυφλωμένοι από την υπερηφάνεια η ΕΚΤ και ο κ. Τρισέ να μην μπορούν να δουν ότι μία χώρα μέλος της ευρωζώνης είναι χρεοκοπημένη.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ωστόσο, απέρριψε και σήμερα το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, επισημαίνοντας πως «Η Ελλάδα έχει σχέδιο, που έχει εγκριθεί από τη διεθνή κοινότητα, και σε αυτό δεν προβλέπεται αναδιάρθρωση».

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) Κλάους Ρέγκλινγκ παραδέχθηκε για πρώτη φορά ότι υπάρχει κίνδυνος στάσης πληρωμών σε χώρα της Ευρωζώνης. «Το ενδεχόμενο είναι εδώ», είπε ο κ. Ρέγκλινγκ σήμερα σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης στο Μόναχο, όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα της η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt. Μέχρι τώρα Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία είχαν να αντιμετωπίσουν προβλήματα ρευστότητας.

«Είναι αναπόφευκτο: όταν πρόκειται για περίπτωση πτώχευσης, συμπεριλαμβάνονται φυσικά και οι ιδιώτες επενδυτές», σημείωσε ο κ. Ρέγκλινγκ, προσθέτοντας ωστόσο πως «πρέπει να δώσουμε μία ευκαιρία στους Έλληνες».