Αλλωστε, εκεί δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τα ρόπαλα και τα μαχαίρια των νεοναζί, αλλά και έναν εθνικοπατριωτισμό, συμπυκνωμένο στο σύνθημα «Πατρίς, θρησκεία, Μεγάλη Ρωσία» που εκπορεύεται από το ίδιο το Κρεμλίνο.

Ads

Τα γεγονότα του περασμένου Δεκέμβρη στην Ελλάδα μπορεί να μην έφεραν την άνοιξη στο ρωσικό κίνημα, το έβγαλαν όμως από τη χειμερία νάρκη του και μας γέμισαν με ενθουσιασμό και αισιοδοξία». Η Ολγα, μια μοσχοβίτισσα κοινωνιολόγος, είναι μέλος μιας από τις πολλές αλλά ολιγομελείς ομάδες antifa που δρουν σε καθεστώς ημι-παρανομίας στη ρωσική πρωτεύουσα.

Οι antifa δεν είναι οργάνωση με την τυπική έννοια του όρου. Ως βάση έχουν τις παρέες, τις προσωπικές σχέσεις, και ακολουθούν τα ίδια μουσικά και καλλιτεχνικά ρεύματα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εκπροσωπούν ένα ρεύμα αντικουλτούρας που εκφράζεται μέσα από τον πολιτικό ακτιβισμό: τη δράση ενάντια στους φασίστες, την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των μειονοτήτων, των μεταναστών και των αστέγων.

Οπως και να ‘χει, το να είσαι μέλος μιας αντιεξουσιαστικής ή αντιφασιστικής ομάδας στη Ρωσία είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, αφού οι κάθε είδους ακροδεξιές συμμορίες βρίσκονται παντού. Σύμφωνα με τη ΜΚΟ «Αντιφασιστικό Κέντρο της Μόσχας», τα ενεργά μέλη των νεοναζιστικών οργανώσεων στη χώρα ξεπερνούν τα 50.000, όταν σε όλον τον υπόλοιπο πλανήτη δεν φτάνουν τα 70.000 άτομα. Την ίδια στιγμή, οι ρώσοι antifa περιορίζονται σε μερικές εκατοντάδες.

Ads

Με την πτώση του «υπαρκτού», στη Ρωσία κατακερματίστηκε ο κοινωνικός ιστός. Οσον αφορά το επίπεδο ζωής, ένα μεγάλο χάσμα άνοιξε ανάμεσα στα περίχωρα των αστικών κέντρων (που καταδικάστηκαν στην οικονομική ανέχεια) και στα ίδια τα αστικά κέντρα (που απορρόφησαν ολόκληρο τον άλλοτε σοβιετικό πλούτο). Στα φτωχά περίχωρα, λοιπόν, που όσο περνάει ο καιρός μαραζώνουν όλο και περισσότερο, τα αγόρια και τα κορίτσια ηλικίας 14-17 ετών έρχονται αντιμέτωπα με ένα ζοφερό παρόν κι ένα ζοφερότερο μέλλον, με αποτέλεσμα να γίνονται εύκολα θύματα της εθνικιστικής και νεοφασιστικής ιδεολογίας και της ευρέως διαδεδομένης πεποίθησης πως για όλα είναι υπεύθυνοι οι Εβραίοι, οι καπιταλιστές και οι ξένοι. Από δω στρατολογούν «νέο αίμα» οι φασιστικές ομάδες.

Ενας άλλος σοβαρός παράγοντας που συνέβαλε στη ραγδαία αύξηση του νεοφασισμού ήταν η δημιουργία των ανεξάρτητων κρατών. Η μέχρι πρότινος «κλειστή» και «πατριωτική» σοβιετική κοινωνία, με τη βοήθεια της κρατικής προπαγάνδας, μετατράπηκε αμέσως σε ξενοφοβική και εθνικιστική. Ετσι, οι χτεσινοί σύντροφοι από τις καυκάσιες και τις ασιατικές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες έγιναν οι μεγαλύτεροι εχθροί, και οι μετανάστες απ’ αυτές τις χώρες «χρεώθηκαν» με όλα τα κοινωνικά προβλήματα της Ρωσίας.

Στην έξαρση του ρώσικου εθνικισμού καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η Εκκλησία, που έχει θέσει εαυτόν στην υπηρεσία του Κρεμλίνου, με μοναδική επιδίωξη να εμφυσήσει στους κατοίκους της αχανούς αυτής χώρας όσο περισσότερο γίνεται το μεγαλοϊδεατισμό των ενοίκων του, ο οποίος συνοψίζεται στο μότο «Πατρίς, θρησκεία, Μεγάλη Ρωσία».

Σε ένα τέτοιο πραγματικά αποπνικτικό πολιτικά περιβάλλον, οι αντίθετες φωνές είναι ελάχιστες και, κάθε φορά που ακούγονται, κατηγορούνται ως περιθωριακές απόψεις ανοήτων, χρεώνονται με αντιπατριωτισμό και φιμώνονται. Αν συνεχίσουν, κακό του κεφαλιού τους. Το στόμα τους θα κλείσει για πάντα. Εκατόμβες νεκρών – κι όμως, η Δύση συνεχίζει να κρατά άκρως υποκριτική στάση. Οι καταδικαστικές εκθέσεις των ανθρωπιστικών οργανώσεων στις δυτικές κυβερνήσεις είναι χρήσιμες μόνον ως διαπραγματευτικό μέσο πίεσης στο Κρεμλίνο για τις ενεργειακές τους συμφωνίες.

Αλλά και η στάση των δυτικών ΜΜΕ δεν είναι διαφορετική και συχνά ακολουθούν την ίδια υποκριτική με τις κυβερνήσεις τους συμπεριφορά. «Παίζουν» μόνο τα γνωστά στη Δύση ονόματα -Αννα Πολιτκόφσκαγια, Στανισλάβ Μαρκέλοβ, Νατάλια Εστεμίροβα- και δεν κάνουν καμία αναφορά όταν ο νεκρός ανήκει σε «εχθρικό» πολιτικά χώρο. Απλό παράδειγμα, η δημοσιογράφος της «Νόβαγια Γκαζέτα» Αναστασία Μπαμπούροβα, δυναμικό μέλος αναρχικής ομάδας, η οποία δολοφονήθηκε μαζί με τον Μαρκέλοβ, αλλά δεν αναφέρεται ποτέ.

«Τολεράστι» (φλούφληδες και θηλυπρεπείς, δηλαδή), αλλά και «σάφκι» (μπασταρδοκοπρόσκυλα) αποκαλούν τους αντιφασίστες τα μέλη των ακροδεξιών ομάδων· όμως, ποτέ δεν μένουν μόνο στους χαρακτηρισμούς. Οργανωμένοι σε στρατιωτικά πρότυπα, σπέρνουν τον πανικό σε κάθε τους πέρασμα, αναγκάζοντας τους antifa να τρέξουν στα γυμναστήρια, να εκπαιδευτούν στις πολεμικές τέχνες και να κουβαλούν σουγιάδες στην τσέπη. Ετσι, συχνά συναντάς antifa με «χτισμένα» κορμιά – κάτι που στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε μόνο στους νεοναζί. Η δράση των antifa εξαντλείται σε άνισες συγκρούσεις, με τραγικές για τους ίδιους συνέπειες, που πολύ συχνά φτάνουν ώς και στην απώλεια της ίδιας της ζωής τους.

Ανοιχτές συρράξεις και οδομαχίες ανάμεσα στους φασίστες και τους αντιφασίστες δεν έγιναν ποτέ. Τις περισσότερες φορές οι antifa βρίσκονται σε άμυνα, αφού -ούτως ή άλλως- υστερούν αριθμητικά. Οι επιθέσεις των νεοναζί εναντίον τους γίνονται γύρω από τους σταθμούς του μετρό, σε περιοχές όπου συχνάζουν τα άτομα του μοσχοβίτικου αντιεξουσιαστικού χώρου. Οι ακροδεξιές συμμορίες είναι πάντα 4-5 φορές περισσότεροι. Χτυπούν με μαχαίρια και με ρόπαλα του μπέιζμπολ και φεύγουν. Χιλιάδες τέτοια περιστατικά καταγράφονται στο «βιβλίο συμβάντων» της αστυνομίας ως «συγκρούσεις ανάμεσα σε χούλιγκαν» και κλείνει η υπόθεση, ενώ ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται συνεχώς.

Οι μόνες νεοναζιστικές ομάδες που απασχόλησαν σοβαρά τις Αρχές, ώστε αναγκάστηκαν να πάρουν μέτρα, ήταν η Schulz 88 και η Format 18. Και οι δύο έχουν πολλές και ιδιαίτερα άγριες δολοφονίες στο ενεργητικό τους. Η πλέον αποτρόπαια όλων ήταν η δολοφονία ενός κοριτσιού 9 ετών (από πρώην σοβιετική δημοκρατία της κεντρικής Ασίας) από τους Schulz 88 στα τέλη της δεκαετίας του ’90.

Από τον περασμένο Δεκέμβρη και μετά η παρουσία των antifa στους δρόμους της Μόσχας άρχισε να γίνεται πραγματικά αισθητή. Η ρωσική πρωτεύουσα γέμισε με συνθήματα συμπαράστασης στην ελληνική εξέγερση, κατά του κράτους και των φασιστών. Εγιναν επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα και άγριες οδομαχίες με μολότοφ στο κέντρο της πόλης, σοβαρούς τραυματισμούς και εκατοντάδες συλλήψεις. Για τα άτομα του ρώσικου αντιεξουσιαστικού χώρου η Ελλάδα είναι κέντρο αναφοράς, τους απασχολεί δε ιδιαίτερα τι μεταδίδουν τα ελληνικά ΜΜΕ γι’ αυτούς.

«Οι συνειδητοποιημένοι αντιφασίστες δεν ξεπερνούν τους 500 σε ολόκληρη τη Μόσχα. Και όταν λέω συνειδητοποιημένοι, εννοώ αυτούς που ξέρουν ότι ο πραγματικός εχθρός, οι πραγματικοί φασίστες, είναι το ίδιο το κράτος. Οι πράκτορες της FSB, οι βετεράνοι του τσετσένικου πολέμου και οι διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες είναι απλώς ο “εκτελεστικός βραχίονας” ενός φασιστικού κράτους» τονίζει η Ολγα. Και συνεχίζει: «Μετά τον ελληνικό Δεκέμβρη, το να δηλώνεις εδώ antifa είναι της μόδας. Ομως, εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Πολλοί 16χρονοι βρέθηκαν μαχαιρωμένοι μόνο και μόνο επειδή έγραφαν αντιφασιστικά συνθήματα στους τοίχους. Εν τούτοις, τον τελευταίο χρόνο πολλά νέα παιδιά δημιουργούν μικρές ομάδες και, εκτός από συνθήματα στους τοίχους, φτιάχνουν websites, εκδίδουν περιοδικά και εφημερίδες, διοργανώνουν συναυλίες και προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποτρέψουν τη δημόσια δράση των ναζί, ακόμη και με επιθέσεις εναντίον τους».

Η έντονη κινητοποίηση τους τελευταίους μήνες των antifa στη Μόσχα και ο φόβος για ανοιχτές, εκτεταμένες συγκρούσεις στους δρόμους με τους νεοναζί ανάγκασε την αστυνομία να αναλάβει δράση και κατά των φασιστικών συμμοριών. Το γεγονός εξέπληξε πολλούς, διότι η συμπάθεια των Αρχών προς τις τελευταίες είναι γνωστή και η συνεργασία τους δεδομένη και πολυετής· όμως, έκαναν την ανάγκη φιλοτιμία. Ωστόσο, η συμπεριφορά τους απέναντι στα άτομα του αντιεξουσιαστικού χώρου όχι μόνο δεν άλλαξε, αλλά έγινε εμφανώς σκληρότερη. Οταν, μάλιστα, οι antifa κάνουν διαδηλώσεις κατά της αστυνομικής βίας και υπέρ των «ξένων», τότε πραγματικά τους ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι. «Οι άλλοι, τουλάχιστον, είναι υπέρ της πατρίδας και κατά των μεταναστών!» δηλώνουν απερίφραστα οι αστυνομικοί.

«Οι συγκεντρώσεις και οι πορείες μας σχεδόν πάντα καταλήγουν σε συγκρούσεις με την αστυνομία, παρότι κάτι τέτοιο δεν είναι στις προθέσεις μας. Βρισκόμαστε σε καθεστώς παρανομίας. Ο τόπος και ο χρόνος των συναντήσεών μας διαδίδεται μόνο από στόμα σε στόμα. Εδώ τα καρτοκινητά τηλέφωνα έχουν ονοματεπώνυμο και παρακολουθούνται. Στην υποψία και μόνον ότι σε κάποιο σπίτι γίνεται πολιτική συγκέντρωση ή κάποια συναυλία έχει πολιτική χροιά εκτός κρατικού ελέγχου, η αστυνομία επεμβαίνει – και, πίστεψέ με, έχει πολλούς τρόπους. Η πλέον διαδεδομένη μέθοδος είναι να μπουκάρει με τη δικαιολογία πως έχει τοποθετηθεί βόμβα και ότι πρέπει να εκκενωθεί αμέσως το κτήριο. Αν δεν συμμορφωθούμε προς “τας υποδείξεις”, τότε το μενού διαμορφώνεται ανάλογα και περιλαμβάνει άγριο ξυλοδαρμό, βαριές χαλκευμένες κα- τηγορίες και φυλάκιση» τονίζει η Ολγα.

Η περίπτωση του Αλεξέι Ολεσίμοβ είναι χαρακτηριστική. Δραστήριο μέλος αντιφασιστικής ομάδας, συνελήφθη για χουλιγκανισμό. «Πήρε μέρος σε συμπλοκή έξω από κέντρο διασκέδασης» λέει το επίσημο κατηγορη- τήριο, αλλά ήταν ο μόνος που συνέλαβαν. Στο δικαστήριο ακόμη και τα άτομα της ασφάλειας του κλαμπ κατέθεσαν ότι δεν έγινε καμία συμπλοκή και εκπρόσωποι του ρωσικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας δήλωσαν καθαρά ότι ο Ολεσίμοβ διώκεται για την αντιφασιστική του δράση. Ομως, το δικαστήριο μόνο τη μαρτυρία των αστυνομικών έλαβε υπόψη του και τον καταδίκασε σε έναν χρόνο φυλάκιση χωρίς αναστολή.

Διαβάστε

Αννα Πολιτκόφσκαγια, «Η Ρωσία του Πούτιν», μτφρ. Ιωάννα Αθανασιάδη, εκδόσεις Οξύ, 2005

Ενα βιβλίο αποκαλυπτικό για τον τρόπο που ο Πούτιν κινεί τα νήματα στη χώρα του. Οι συνδιαλλαγές με τη μαφία, τα σκάνδαλα, η διαφθορά στο Στρατό και τη Δικαιοσύνη και η τραγική κατάληξη της πολιορκίας του Θεάτρου της Μόσχας.

Πληκρολογήστε

www.avtonom.org image

Μία από τις πολλές ιστοσελίδες του μοσχοβίτικου αναρχοαυτόνομου χώρου, με τις δράσεις του κινήματος σε ολόκληρη τη Ρωσία.

Δείτε

«Antifascist Attitude», παραγωγή της κολεκτίβας «Children of Bakunin»

Ενα ντοκιμαντέρ 73 λεπτών για το αντιφασιστικό – αντιεξουσιαστικό κίνημα στη Ρωσία. Μεταξύ άλλων, μιλάει και ο δικηγόρος Στανισλάβ Μαρκέλοβ, λίγον καιρό πριν δολοφονηθεί στο κέντρο της Μόσχας. Στο youtube, σύντομα, και με ελληνικούς υποτίτλους.

*ΥΓ.: Η είδηση που ήρθε απ’ τη Ρωσία την Τρίτη το πρωί γράφει τον επίλογο του κειμένου με τον πιο τραγικό τρόπο. Ο 26χρονος Ιβάν Χουτορσκόι (με το πορτοκαλί μπουφάν στη φωτογραφία), δραστήριο στέλεχος αντιφασιστικής ομάδας στη Μόσχα και από χρόνια στη μαύρη λίστα των νεοναζί, έπεσε νεκρός από δύο σφαίρες έξω απ’ το σπίτι του το προηγούμενο βράδυ. Είχε δεχτεί παλιότερα τρεις «προειδοποιητικές» επιθέσεις: στην πρώτη τού χάραξαν με ξυράφι στο κεφάλι τη σβάστικα, στη δεύτερη τον τραυμάτισαν σοβαρά χτυπώντας τον με κατσαβίδι και με ρόπαλα του μπέιζμπολ και στην τρίτη τού επιτέθηκαν με μαχαίρι.

Φωτογραφία: SERGEY ΚΟΖΜΙΝ