Στις 20 Δεκεμβρίου 1904 στην Πετρούπολη ξεκίνησε μια οικονομική απεργία, από τυχαίους παράγοντες, κυρίως όμως λόγω της απόλυσης τεσσάρων εργατών από το εργοστάσιο Πουτίλοφ. Αμέσως η αναταραχή φτάνει στην πρωτεύουσα και στα προάστιά της και εξαπλώθηκε ακαριαία με τη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων εργατών μεταμορφώνοντάς τη σε πολιτικό γεγονός.

Ads

 

Έτσι, την Κυριακή, 9 Ιανουαρίου 1905, εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες με εικόνες και πορτρέτα του τσάρου με πρωτοστάτη τον ιερέας Γκεόργκι Γκαπόν συγκεντρώθηκαν στην πλατεία των χειμερινών ανακτόρων της Πετρούπολης. Τα αιτήματα τους αλλά και τα συνθήματα τους είχαν σοσιαλιστικό χαρακτήρα και περιέγραφαν όλη την καταπίεση και τις προσβολές που υπόφεραν οι απλοί πολίτες υπό το καθεστώς του τσάρου.

Πολλά από αυτά είχαν τη μορφή καταλόγου που περιείχε τα πάντα: από την έλλειψη θέρμανσης στα εργοστάσια μέχρι την απουσία πολιτικών δικαιωμάτων κάτω από το τσαρικό καθεστώς. Ζητούσαν αμνηστία, πολιτικές ελευθερίες, το διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους, 8ωρη εργασία, ένα βιώσιμο μεροκάματο και τη σταδιακή μεταβίβαση της γης στο λαό. Στην κορυφή όλων αυτών τοποθετούσαν τη σύγκληση μιας Συντακτικής Συνέλευσης, που να εκλεγεί με καθολική και ισότιμη ψηφοφορία.

Ads

Το 1905 άλλωστε το προμήνυμα της Ρώσικης Επανάστασης. Ήταν οι εμπειρίες εκείνης της χρονιάς που εξασφάλισαν στη συνέχεια την πετυχημένη ανατροπή του τσάρου το 1917. Η πορεία ήταν ειρηνική, με πάνω από 100.000 διαδηλωτές.

Παρόλα αυτά ο τσάρος δε δέχτηκε να ακούσει τα αιτήματα του πλήθους και διέταξε τη φρουρά του να διαλύσει τους συγκεντρωμένους, με αποτέλεσμα η χιονισμένη πλατεία να βαφτεί με αίμα. Σε κάθε γωνία τα πλήθη συναντούσαν στρατεύματα που πυροβολούσαν ασταμάτητα εναντίον τους. Μέχρι το τέλος της ημέρας οι νεκροί ήτανε χιλιάδες.

Αυτή η μέρα, που έμεινε στην ιστορία ως «Η Ματωμένη Κυριακή» διέλυσε τις λαϊκές ψευδαισθήσεις για την «καλοσύνη» του Τσάρου. Ο αντίκτυπος όμως αυτής της σφαγής στην εργατική τάξη ήταν πολύ πιο βαθύς και σημαντικός από αυτό.

Ένα κύμα απεργιών σάρωσε τη χώρα από άκρη σε άκρη συγκλονίζοντας ολόκληρο το ρωσικό έθνος. Τα γεγονότα του 1905, πριν 105 χρόνια, αποκάλυψαν στην εργατική τάξη της Ρωσίας ότι είχε πια τη δύναμη να παραλύσει όλη τη βιομηχανία της χώρας. Το πιο σημαντικό όμως ήταν ότι έδειξαν στην εργατική τάξη ότι είναι μια δύναμη ικανή να φέρει σε πέρας τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.

Οι περαιτέρω εξελίξεις οδήγησαν στη λεγόμενη «Επανάσταση του 1905», η οποία αποτέλεσε προάγγελο για την ανατροπή της ρωσικής μοναρχίας που ολοκληρώθηκε με την Οκτωβριανή επανάσταση.