Οι προσπάθειες των ιαπωνικών αρχών στρέφονται στην αποτροπή μιας πυρηνικής καταστροφής, μετά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν σε δύο πυρηνικά εργοστάσια, τα οποία υπέστησαν σοβαρές ζημιές από το σεισμό και το τσουνάμι. Η ιαπωνική κυβέρνηση, ωστόσο, διέψευσε τις πληροφορίες που έκαναν λόγο για τήξη στον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα 1. Οι εξελίξεις στη Ιαπωνία προκαλούν παγκόσμια ανησυχία, με την Ε.Ε. να συγκαλεί σύνοδο για την πυρηνική ασφάλεια και στις ΗΠΑ να γίνονται προτάσεις για «ένα διάλειμμα» στην ανάπτυξη των πυρηνικών εργοστασίων.

Εκπρόσωπος της ιαπωνικής κυβέρνησης, που είχε δηλώσει ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μιας «μερικής τήξης», διαβεβαίωσε στη συνέχεια ότι δεν έχει παρατηρηθεί τέτοιο φαινόμενο στον αντιδραστήρα 3 του εργοστασίου. Μετά το σεισμό της Παρασκευής εκφράζονταν φόβοι για τήξη σε δύο από τους αντιδραστήρες της μονάδας, αφού τα συστήματα ψύξης τέθηκαν εκτός λειτουργίας. Η κυβέρνηση πάντως άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να σημειωθεί έκρηξη στον αντιδραστήρα 3 εξαιτίας της συγκέντρωσης υδρογόνου.

Τα επίπεδα ραδιενέργειας έχουν ξεπεράσει τα αποδεκτά όρια στο Φουκουσίμα 1, που απέχει 240 χιλιόμετρα βορείως του Τόκιο. Η ραδιενέργεια μετρήθηκε στα 882 μικροσίβερτ την ώρα και σε κάποια στιγμή έφτασε μέχρι και τα 1.204 μικροσίβερτ. Το μικροσίβερτ είναι μονάδα που μετράει τις βιολογικές επιπτώσεις της ραδιενέργειας και το όριο που έχουν θέσει οι ιαπωνικές αρχές είναι τα 500 μικροσίβερτ την ώρα.

Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες στα εργοστάσια Φουκουσίμα 1 και 2 έχασαν τα συστήματα ψύξης αφού οι γεννήτριες παραγωγής ισχύος, τόσο η κύρια όσο και η εφεδρική, υπέστησαν ζημιές την Παρασκευή, σύμφωνα με την ιδιοκτήτρια εταιρεία Tepco. Οι μηχανικοί προσπαθούσαν την Κυριακή να απελευθερώσουν και πάλι στην ατμόσφαιρα ραδιενεργό ατμό από το δεύτερο αντιδραστήρα που τέθηκε εκτός λειτουργίας, προκειμένου να μειωθεί η πίεση. Σύμφωνα με ιαπωνικά μέσα ενημέρωσης, το νερό ψύξης στον αντιδραστήρα είχε μειωθεί τόσο πολύ που οι ράβδοι του πυρηνικού καυσίμου έμειναν εκτεθειμένοι σε μήκος μέχρι και 3 μέτρα.

Περίπου 200.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από μια ακτίνα 20 χιλιομέτρων γύρω από τα δύο εργοστάσια. Τουλάχιστον 190 άνθρωποι έχει επιβεβαιωθεί ότι εκτέθηκαν στη ραδιενέργεια.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας ανακοίνωσε ότι η Ιαπωνία την ενημέρωσε ότι έχει κηρύξει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το πυρηνικό εργοστάσιο Οναγκάβα στην επαρχία Μιγιάγκι. Μολονότι οι μετρήσεις γύρω από το εργοστάσιο έδειξαν αυξημένη ραδιενέργεια, οι αντιδραστήρες της μονάδας δεν φαίνεται να έχουν υποστεί βλάβη και είναι «υπό έλεγχο».

Αμέσως μετά μεταδόθηκαν πληροφορίες ότι άλλο ένα σύστημα ψύξης, αυτή τη φορά στο πυρηνικό εργοστάσιο Τοκάι της επαρχίας Ιμπαράκι, είχε τεθεί εκτός λειτουργίας. Ωστόσο, οι αρχές διαβεβαίωσαν ότι μόνο μία αντλία έχει υποστεί βλάβη ενώ η εφεδρική λειτουργεί κανονικά.

Ο πρωθυπουργός Ναότο Καν ανακοίνωσε ότι ενέκρινε ένα σχέδιο για προγραμματισμένες, τρίωρες διακοπές στην ηλεκτροδότηση προκειμένου να αποτραπεί ένα γενικό μπλακ-άουτ. Ανταποκρινόμενη στο αίτημα για παροχή βοήθειας προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ενεργειακά προβλήματα της Ιαπωνίας, η Ρωσία έστειλε σήμερα στην Ιαπωνία ένα τάνκερ με 19.500 κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ενώ αύριο θα παραδώσει άλλα 100.000 κυβικά μέτρα. Η Νότια Κορέα αποφάσισε επίσης να ανακατευθύνει στην Ιαπωνία ορισμένα από τα φορτία LNG που προορίζονταν για την ίδια. Η Ιαπωνία είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG στον κόσμο, ακολουθούμενη από τη Νότια Κορέα.

Συνεχίζονται οι έρευνες για τους επιζώντες

Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των νεκρών από τον καταστροφικό σεισμό και το τσουνάμι που ακολούθησε ξεπερνά τους 3.200. Περισσότεροι από 12.000 άνθρωποι έχουν διασωθεί από το πρωί της Παρασκευής, όταν σημειώθηκε ο μεγαλύτερος σεισμός στη σύγχρονη ιστορία της χώρας.

Οι αρχές επισημαίνουν ότι ο απολογισμός αυτός πιθανότατα θα αυξηθεί, δεδομένου ότι χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να φέρονται ως αγνοούμενοι. Μόνο στην επαρχία Μιγιάγκι δεν υπάρχει καμία πληροφορία για την τύχη περίπου 10.000 ανθρώπων. Ο αρχηγός της αστυνομίας στην επαρχία αυτή, Τακέουτσι Ναότο, δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση ΝΗΚ ότι «δεν έχει καμία αμφιβολία» ότι οι νεκροί στο Μιγιάγκι θα ξεπεράσουν τις 10.000.

Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε ο εντοπισμός – νωρίς το πρωί της Κυριακής – ενός 60χρονου, σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από την ακτή, ο οποίος κατάφερε να κρατηθεί στη ζωή γατζωμένος στη στέγη του σπιτιού του. Η γυναίκα του όμως, όπως είπε ο ίδιος, παρασύρθηκε από τα νερά και χάθηκε.

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, στις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο, περίπου 600.000 άνθρωποι έχουν βρει καταφύγιο σε σχολεία και κοινοτικά κέντρα.

Σύνοδος Ε.Ε. για την πυρηνική ασφάλεια

Μια διάσκεψη των αρμοδίων ευρωπαϊκών αρχών για την πυρηνική ασφάλεια προτίθεται να συγκαλέσει στις αρχές της βδομάδας ο αρμόδιος (για την ενέργεια) επίτροπος Γκύντερ Έττινγκερ. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη διάσκεψη θα προσκληθούν επίσης οι εμπλεκόμενοι φορείς που προέρχονται τόσο από την πώληση της πυρηνικής ενέργειας, όσο και από την κεντρική διαχείριση του συστήματος. Κεντρικό θέμα της συζήτησης θα είναι η ανταλλαγή πληροφοριών για το ατύχημα στην Ιαπωνία, αλλά και η αξιολόγηση των επιπτώσεων του ατυχήματος. Επιπλέον, σημειώνεται στην ανακοίνωση, «θα εξεταστεί η λήψη προληπτικών μέτρων, αν αυτά κριθούν αναγκαία».

Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Περιβάλλοντος της Αυστρίας, Νικόλαους Μπερλάκοβιτς, δήλωσε σήμερα ότι θα ζητήσει να γίνει μια πανευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης κατάστασης κρίσης (stress test) για να διαπιστωθεί αν τα πυρηνικά εργοστάσια της Ευρώπης είναι αντισεισμικά και μπορούν να ανταποκριθούν σε μια κατάσταση παρόμοια με αυτή της Ιαπωνίας.

Ο Μπερλάκοβιτς δήλωσε στο αυστριακό ραδιόφωνο ότι θα ζητήσει αύριο, στη σύνοδο των υπουργών Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, να γίνει αυτή η άσκηση ώστε να καταγραφεί πώς συμπεριφέρονται οι πυρηνικές μονάδες σε περίπτωση σεισμού και αν τα συστήματα ψύξης των αντιδραστήρων τους μπορούν να ανταποκριθούν και να μην υπάρξει διαρροή ραδιενέργειας στο περιβάλλον.

Στο Παρίσι, περίπου 300 άτομα, μεταξύ των οποίων πολλές προσωπικότητες της Αριστεράς και των Οικολόγων, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Δικτύου Έξοδος από τα Πυρηνικά, συγκεντρώθηκαν για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στην Ιαπωνία που χτυπήθηκε από σεισμό και τσουνάμι και απειλείται με σοβαρό πυρηνικό δυστύχημα. Οι διαδηλωτές άναψαν κεριά και άπλωσαν ένα τεράστιο πανό στο οποίο είχαν γράψει τη φράση: «Τα πυρηνικά σκοτώνουν το μέλλον».