Η ουκρανική κρίση έχει αναβαθμίσει τον ρόλο της Τουρκίας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Υπενθυμίζεται ότι το 1/3 του ρωσικού φυσικού αερίου καταναλώνεται από την Ευρώπη. Το 40% αυτής της ποσότητας διανεμόταν μέσω της Ουκρανίας, η οποία πλέον αποτελεί μια επισφαλή οδό λόγω των αναταράξεων στα ανατολικά της χώρας. Μάλιστα, η ΕΕ εξέταζε την ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία ή και την αλλαγή των διαδρομών του φυσικού αερίου, ώστε την ίδια απεξάρτηση να έχει και το Κίεβο. 

Ads

Όπως αναφέρει σχετική ανάλυση της Deutsche Welle, η Τουρκία λόγω της θέσης της προσφέρεται ως κέντρο διανομής ενέργειας. «Διαπιστώνουμε ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον ευρωπαϊκών και διεθνών επιχειρήσεων για την τουρκική αγορά ενέργειας», σχολιάζει ο Κρίστιαν Γκρουν από τη γερμανική ConEnergy. «Το ενδιαφέρον αυτό έχει διάφορους λόγους. Αφενός η Τουρκία κατέγραψε το 2010 και 2011 ρυθμούς ανάπτυξης που κινήθηκαν στο 10%. Αφετέρου είναι μοναδική η γεωστρατηγική της θέση», σχολιάζει ο ειδικός, παραπέμποντας την ίδια ώρα και στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και τις τεράστιες ευκαιρίες που αυτή προσφέρει τώρα, όχι μόνο για τις εγχώριες αλλά και για τις ξένες επιχειρήσεις.

Η Τουρκία το τελευταίο διάστημα επενδύει στον αγωγό TANAP, ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν – μέσω Τουρκίας και παρακάμπτοντας τη Ρωσία – στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Huriyyet, η κατασκευή του αγωγού, συνολικού προϋπολογισμού 45 δις δολαρίων, αναμένεται να ξεκινήσει το 2015 και θα ολοκληρωθεί μέσα σε 4 χρόνια. Από τα 16 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που θα μεταφέρονται, τα 10 προορίζονται για την ευρωπαϊκή αγορά ενώ τα 6 για την τουρκική.

Παρόλα αυτά, ο Μεχμέτ Ογκουτσκού, Τούρκος ειδικός σε θέματα ενέργειας, δηλώνει στην DW ότι ο ΤΑΝΑΡ είναι το μοναδικό σοβαρό ενεργειακό project της Τουρκίας το οποίο από μόνο του δεν είναι αρκετό για να κάνει την χώρα σημαντικό παίκτη. «Γι΄ αυτό δεν χρειάζεσαι 16 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, αλλά 50 ή 60. Μόνον η ΕΕ χρειάζεται περισσότερα από 250 δισ. Μόνη της η Τουρκία δεν μπορεί να τα προσφέρει αυτά. Παρά τις τεράστιες δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης στο συγκεκριμένο πεδίο, λοιπόν, η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο θα παραμείνει. Παρά ταύτα η Τουρκία μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, καθώς είναι ένας αξιόπιστος εταίρος, μέλος του ΝΑΤΟ, του ΟΑΣΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης ενώ επιδιώκει να γίνει μέλος και της ΕΕ», επισημαίνει.

Ads

Σημαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει μελλοντικά και η Περιφερειακή Κουρδική Κυβέρνηση στο βόρειο Ιράκ, η οποία έδωσε ήδη τη συγκατάθεσή της για την εξαγωγή, από το 2017, 4 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως στην Τουρκία και 20 δισ. από το 2020. Όμως για το συγκεκριμένο θέμα ήδη ο Λευκός Οίκος έχει εκφράσει την δυσαρέσκειά του. Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε την Δευτέρα ότι οι ΗΠΑ δεν βλέπουν θετικά την αποστολή ή πώληση πετρελαίου από καμία περιοχή του Ιράκ χωρίς την έγκριση της Βαγδάτης. Υπογράμμισε επίσης την αντίθεση των ΗΠΑ στα σχέδια κατασκευής αγωγών πετρελαίου ανάμεσα στο Ιράν και την αυτόνομη κουρδική περιοχή του Ιράκ.