Απόρρητα έγγραφα των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών έρχονται σήμερα στο φως για να αποκαλύψουν άγνωστες δραστηριοτητες και επιδιώξεις των τελευταίων αποικιακών καθεστώτων κατα τη δεκαετία του 1950. Συγκεκριμένα για την Κύπρο, προκύπτουν στοιχεία για τον σχεδιασμό της εξορίας του Μακαρίου στις Σεϋχέλλες λίγους μόλις μήνες μετά την ίδρυση του ΕΟΚΑ τον Μάρτιο του 1956. Την ίδια ώρα, δημοσίως οι Αγγλικές αρχές βρίσκονταν σε διάλογο με τον Αρχιεπίσκοπο για την ειρηνική λύση του προβλήματος. 

Ads

 

Τα εν λόγω έγγραφα ξεκίνησαν να αποχαρακτηρίζονται μετά απο δικαστικές μάχες και αποτελούν το πρώτο μέρος μιας σειράς αρχείων που θα δημοσιοποιηθούν ως το Νοέμβριο του 2013. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βρετανικές αποικιακές αρχές είχαν στείλει μυστικά όλα αυτά τα αρχεία στο Λονδίνο όπου και φυλάσσονταν κρυμμένα για να μη σπιλωθεί η εικόνα της Αγγλίας. 

Σε επιστολή της 7ης Σεπτεμβρίου 1955 οι αποικιακές αρχές της Κύπρου, ζητούν απο τον κυβερνήτη των Σεϋχελών να αποσωβήσει τα σενάρια που ήθελαν επιφανείς προσωπικότητες της Κύπρου να “φιλοξενούνται” στο νησί. Επιπλέον, ο κυβερνήτης δέχτηκε εντολές και για νομοθετικές ρυμίσεις. Έτσι οι πολιτικοί κρατούμενοι μετονομάστηκαν σε “άτομα που απελαθηκαν” από την Κύπρο “κατ’όπιν συμβουλής του Γενικού Επιτετραμμένου”. Μερικούς μήνες μετά, στις 9 Μαρτίου του 1956, ο Μακάριος, μαζί με τους, Μητροπολίτη Κυρηνείας Κυπριανό, παπα-Σταύρο Παπαγαθαγγέλου και Πολύκαρπο Ιωαννίδη, εξορίζονται στην αγγλική αποικία.

Ads

Αξιοπερίεργη είναι και η ανησυχία των Αγγλικών αρχών για ενδεχόμενη διαφυγή του Μακαρίου από την εξορία του. Όπως διαγράφεται σε άλλα κείμενα της περιόδου, μονάδες του Βασιλικού Στόλου της Αγγλίας βρίσκονταν σε επιφυλακή σε διάφορα σημεία του Ινδικού Ωκεανού. Μάλιστα, το πιθανότερο μέσο διαφυγής του Μακαρίου κατά τους Άγγλους, θεωρούνταν κάποιο πολεμικό υποβρύχιο του Ελληνικού στόλου. Εν τω μεταξύ, ο Μακάριος φαίνεται να ζητά επανειλημένα την αλλαγή της τοποθεσίας του με τους Βρετανούς να αρνούνται. Ως αντίλογο προβάλλουν εναλλακτικές περιοχές των Σεϋχελών όπως το εξωτικό Σαν Σούσι έτσι ώστε ο Μακάριος να μην νιώθει “φυλακισμένος”.

Τέλος, αποκαλύπτονται μέχρι και απόπειρες δολοφονίας του Αρχιεπισκόπου ενώ βρισκόταν στις Σεϋχέλες. Σύμφωνα με αναφορές των τοπικών αρχών, στις 20 Νοεμβρίου 1956, ο Μακάριος παραλαμβάνει πακέτο τυλιγμένο σε εφημερίδα με την επιγραφή ¨δηλητήριο” σε Αγγλικά και Ελληνικά. Το περιεχόμενό του ήταν μικρή ποσότητα μιάς άσπρης σκόνης που αποδείχθηκε ότι ήταν στρυχνίνη. Όλα τα έγγραφα βρίσκονται στο στάδιο της ψηφιοποίησης και μέχρι στιγμής είναι διαθέσιμα μόνο προς ανάγνωση στα Εθνικά Αρχεία του Λονδίνου.